Pesten is niet slecht

Vorige week kwam een zelfmoord in het nieuws, van een meisje van 15 jaar uit Staphorst; de aanleiding van haar zelfmoord was waarschijnlijk pesterijen op school. Heel treurig en jammer dat het leven van dit meisje zo ondraaglijk was geworden dat ze geen uitweg meer zag. Nederland reageerde geschokt na dit bericht en de overheid lijkt nu stappen te gaan nemen om het pesten te bestrijden.

Er is een probleem

Het is natuurlijk goed dat men wat aan wilt doen, want gepest worden is natuurlijk nooit leuk, vooral wanneer er doden vallen. Dus er is een probleem! Het probleem is dat er overal gepest wordt en in dit geval op school. Nou, nu we zeggen dat er een probleem is moeten we wel even goed weten wat we ons moeten afvragen:

• Waarom is pesten een probleem?
• Wat is de oorzaak van pesten?
• Hoe kunnen we dit probleem oplossen?

Een aap als leermeester?

Waarom is pesten een probleem?

Emeritus hoogleraar Jan van Hooff heeft apen bestudeerd en heeft er het één en ander van geleerd. In dat artikel staat het volgende:

Maar pestgedrag is niet altijd een probleem. Het heeft volgens Van Hooff wel degelijk een functie: „Jonge apen tasten zo hun grenzen af en leren tot hoever ze kunnen gaan.” Ook is het pesten bedoeld om de rangorde in de groep te bepalen, zegt Van Veen. „Als de groep zich gevormd heeft, dan houdt het pesten ook vaak op. Daardoor escaleert het pesten bij apen niet op de manier zoals dat bij mensen gebeurt.”

Het is volgens Van Hooff heel natuurlijk om te pesten, het zit ons in de genen, net zoals de apen doen aan pesten, doen ook wij mensen aan pesten. Het ‘probleem’ is alleen dat wij mensen van geen ophouden weten en door gaan met pesten wanneer dit niet meer nodig is (was het ooit werkelijk nodig?), we zijn op dit gebied dus inferieur aan apen.

De Bijbel werpt een ander licht op het probleem van pesten.

Een zacht antwoord keert de grimmigheid af, maar een krenkend woord wekt de toorn op. – Spreuken 15:1

Pesten maakt mensen boos zonder nut te hebben. Het veroorzaakt minderwaardigheid, haat, jaloezie, misschien zelfs zelfmoord. Het probleem van pesten is: zonde! Pesten is zonde (je hebt geen liefde voor een ander) en het stimuleert zonde (verkeerde gedachten en misschien zelfs verkeerde daden).

Wat is de oorzaak van pesten?

Volgens de heer Van Hooff is de oorzaak van pesten onze genen, Van Hooff zegt daarom ook:

Op school, op het werk en zelfs in het bejaardentehuis; overal waar mensen samenkomen wordt gepest. Maar ook onze naaste verwanten, de mensapen, vertonen pestgedrag. Pesten zit diep verankerd in onze genen en we raken dat niet zomaar kwijt.

Volgens Van Hooff pesten we omdat wij zo in elkaar zitten. Pesten is naar de evolutietheorie een gedrag dat succesvol is gebleken voor voortplanting, is het dan evolutionistisch gezien handig om te stoppen met pesten?

De Bijbel vertelt ons ook wat anders dan Van Hooff dat doet.

Daarom, gelijk door één mens de zonde de wereld is binnengekomen en door de zonde de dood, zo is ook de dood tot alle mensen doorgegaan, omdat allen gezondigd hebben; – Romeinen 5:12

Maar uitgaande van het gebod, wekte de zonde in mij allerlei begeerlijkheid op; want zonder wet is de zonde dood. – Romeinen 7:8

Want zij, die naar het vlees zijn, hebben de gezindheid van het vlees, en zij, die naar de Geest zijn, hebben de gezindheid van de Geest. – Romeinen 8:5

Immers, hoewel zij God kenden, hebben zij Hem niet als God verheerlijkt of gedankt, maar hun overleggingen zijn op niets uitgelopen, en het is duister geworden in hun onverstandig hart. – Romeinen 1:21

In de bovenstaande gedeelten uit de Bijbel zien we dat we zondigen (dus ook pesten) omdat wij leven onder de heerschappij van de wet, de zonde maakt misbruik van de wet; omdat wij geneigd zijn tot zonde omdat wij niet aan Gods wil willen onderwerpen; het is ieders eigen keus en keuzes die we maken zonder God, zijn veelal onverstandige keuzes.

Hoe kunnen we dit probleem oplossen?

Van Hooff:

Van Veen denkt daarom dat het kan helpen om apen te bestuderen. „Door te kijken naar apen kunnen leerkrachten pestgedrag eerder herkennen. ’Wat is pesten, wat is plagen, wat is spel?’ Dat zijn vragen waar veel onderwijzers mee zitten. De gedachte dat je pesten helemaal uit kunt bannen is een desillusie. Maar om het zoveel mogelijk tegen te gaan moet je er voortdurend aandacht voor hebben.

Volgens Van Hooff moeten we kijken naar apen! De apen zijn beter in het ‘op tijd stoppen met pesten’, kunnen we wat van ze leren? Zijn we zo ver afgedwaald van God dat wij bij problemen als pesten hulp zoeken bij apen in plaats van bij God?

Ik weet niet hoeveel geld de overheid er in gaat stoppen in ‘wetenschappelijk’ onderzoek in de strijd tegen pesten, maar ze kunnen onderzoeken wat ze willen en proberen de jonge kinderen op school te ver-apelijken. Ik los mijn problemen op met behulp van de Bijbel, want daarin staan alle antwoorden die we nodig hebben in dit leven.

Dus, waarvan ga jij leren? Van apen? Of van God? Ik kies voor God!